“มะม่วงหาว มะนาวโห่” ผลไม้ในวรรณคดี ประโยชน์มาก ใครอยากปลูกต้องรู้!!

หากกล่าวถึง “มะม่วงหาว มะนาวโห่” ก็เชื่อว่าทุกคนน่าจะคุ้นหน้า ค่าตาของเขาเป็นอย่างดีกับเจ้าต้นไม้พุ่มเล็ก ผลสีแดงสดใส ชาวบ้านนิยมนำมาแปรรูปทำผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจมากมาย วันนี้เราจะพาคุณทั้งหลายไปทำความรู้จักกับพรรณไม้นี้ให้มากยิ่งขึ้น บอกเลยว่ารู้แล้วจะอึ้งจนอยากหามาไว้ครอบครองสักต้นเลยล่ะ 

ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่

รู้จักกับ “มะม่วงหาว มะนาวโห่” ผลไม้พื้นบ้าน น่าปลูก มีประโยชน์เกินคาด!! 

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Carissa carandas L 

ชื่อวงศ์ : Apocynaceae (วงศ์ตีนเป็ด)

ชื่อภาษาอังกฤษ : Karanda fruit 

ชื่อไทย : มะนาวไม่รู้โห่ 

ชื่อท้องถิ่น : มะนาวโห่ (ภาคใต้), หนามแดง, หนามขี้แฮด (ภาคเหนือ)

มะม่วงหาว มะนาวโห่ เพี้ยนมาจากคำว่า “มะม่วงไม่รู้หาวมะนาวไม่รู้โห่” เขาคือผลไม้ รสเปรี้ยว ฝาด อยู่ในกลุ่มเบอรี่ชนิดหนึ่งที่มีถิ่นกำเนิดมาจากแถบ Himalayas ประเทศอินเดีย อยู่ทางฝั่งเขตอบอุ่น ต่อมาได้กระจายตัวไปยังทางเนปาลไปจนถึงอัฟกานิสถาน บ้างก็ว่าเป็นผลไม้ที่มาจากแถบชวา ประเทศอินโดนีเซีย มาเลเซีย เมียนมาร์ จีน และไทย เป็นต้นไม้ที่สามารถเติบโตได้ตามธรรมชาติ ปัจจุบันพบได้ทั่วทุกภูมิภาคของประเทศไทย จนกลายเป็นผลไม้ที่มีทุกบ้าน 

ผลไม้ในวรรณคดี 

ชื่อผลไม้นี้ถูกตั้งขึ้นโดยนักวิชาการส่งเสริมการเกษตร เพื่อให้สอดคล้องกับวรรณคดีไทย ทั้งที่ในความจริงมะม่วงหาว เป็นชื่อเรียกของ มะม่วงหิมพานต์ ส่วนมะนาวโห่เป็นชื่อเรียก ต้นหนามแดง 

มะม่วงหาว มะนาวโห่ ปรากฏในวรรณคดีหลายต่อหลายเรื่องด้วยกัน โดยเฉพาะเรื่องนางสิบสองที่เรารู้จักกันดี เมื่อครั้งเรียนมัธยมหรือดูละครพื้นบ้าน ในตอนที่พระรถสิทธิ์ ได้ทราบว่ารถเสนเป็นลูกของตนที่เกิดจากชายาคนที่ 12 นางยักษ์ผู้เป็นเมียใหม่รู้เข้าจึงสร้างกลอุบายแกล้งป่วยหนัก หาทางกำจัดเขาโดยให้พระรถเสนไปหามะม่วงหาว มะนาวโห่ จากเมืองของนางเมรีที่เป็นยักษ์มารักษาอาการป่วยให้แก่ตน 

ความเชื่อ 

ตำนานกล่าวไว้ มะม่วงหาว มะนาวโห่คือสมุนไพรวิเศษที่สามารถรักษาโรคได้อย่างน่าอัศจรรย์ ตามคำบอกเล่าแบบปากต่อปาก และถึงแม้ว่าจะเป็นต้นไม้ที่มีหนามแหลมคม ก็สามารถปลูกเอาไว้ในบริเวณบ้านได้ ซึ่งจะช่วยป้องกันภยันตราย ภัยร้ายจากนอกบ้าน แต่ห้ามปลูกเอาไว้หน้าบ้านเด็ดขาด 

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ 

ลำต้น : มะม่วงหาว มะนาวโห่ มีลักษณะเป็นต้นไม้ขนาดเล็ก มีความสูงประมาณ 2-3 เมตรและอาจไปไกลได้ถึง 5 เมตรแต่พบได้น้อย เปลือกต้นสีเทาอ่อน มีน้ำยางสีขาว เรือนพุ่มสวยงาม กิ่งแข็ง แตกแขนงจำนวนมาก มีหนามแหลมความยาวสูงสุด 5 เซนติเมตรพบได้ตามบริเวณมุมใบ 

ใบ : มะม่วงหาว มะนาวโห่ เป็นต้นไม้ไม่ผลัดใบ คนปลูกจึงไม่ต้องลำบากคอยเก็บกวาดเศษใบไม้ที่ร่วงหล่นลงมาจากต้น ลักษณะเป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกันเป็นรูปไข่ ขอบขนาน ปลายใบมน ผิวใบเรียบเป็นมันมีสีเขียวเข้มไปจนถึงสีเขียวอมเทา 

ดอก : ดอกสีขาว อาจมีสีชมพู มี 5 กลีบดอก กลิ่นหอมคล้ายมะลิ กลีบเลี้ยงขนาดเล็ก โคนเชื่อมเป็นหลอด มีขนสีขาวสั้น ๆ ขึ้นอยู่ตามกลีบ ค่อนข้างนิ่ม 

ผล : ผลของเขาเรียกได้ว่าเป็นไฮไลท์เลยล่ะ เขาเป็นผลไม้ที่มีเนื้อสด นุ่ม ทานได้ มีเมล็ดแข็งด้านใน ผลเป็นรูปไข่ ออกรวมกันเป็นช่อ มีสีชมพูอ่อนไปจนถึงแดงเข้มเมื่อสุก รสเปรี้ยวฝาด ส่วนผลแก่จะฝาดน้อยลง 

ประโยชน์  

นอกจากการปลูกเอาไว้เพื่อเป็นไม้ประดับ สวยงาม และรับประทาน เขาก็ยังมาพร้อมประโยชน์อันน่าสนใจมากมาย ดังต่อไปนี้ 

– เพิ่มความกระปรี้กระเปร่าให้แก่ร่างกาย (ผล)

– มีสารต้านอนุมูลอิสระ ชะลอริ้วรอย (ผล)

– ลดความอ้วน (ผล) 

– ป้องกันการเกิดมะเร็ง (ผล) 

– รักษาโลหิตจาง (ผล) 

– แก้เลือดออกตามไรฟัน (ผล)

– บำรุงกำลัง แก้อ่อนเพลีย (แก่นไม้) วิธีคือนำไปต้มกับน้ำเพื่อดื่ม 

– กัดตาปลา (น้ำยาง)

การขยายพันธุ์ 

โดยทั่วไปแล้วการขยายพันธุ์ต้นไม้ มะม่วงหาว มะนาวโห่ มักทำโดยวิธีการการใช้เมล็ด ในช่วงฤดูฝน ตั้งแต่สิงหาคม-กันยายน หากเก็บผลมาจากต้นแล้ว ให้นำมาแยกเมล็ดออก จากนั้นควรเพาะเมล็ดเลยทันที หากปล่อยเอาไว้นานเข้าก็จะหมดอายุการเก็บรักษา ส่วนวิธีการเพาะให้ทำลงในถุงเพาะสีดำได้เลย รดน้ำให้ชุ่ม ในพื้นที่แดดร่ม สักราว ๆ 6 เดือนก็สามารถย้ายลงแปลงปลูกได้ 

การปลูก / ดูแล 

การปลูกให้เลือกพื้นที่ที่อยู่กลางแจ้ง แสงแดดจัด เนื่องจากเขาค่อนข้างชอบความร้อนเป็นพิเศษ ส่วนดินจะปลูกลงบนดินชนิดใดก็ได้เพราะเขาเติบโตได้ดีในดินทุกรูปแบบ โดยเฉพาะดินร่วนปนทาย เรื่องการรดน้ำจะแบ่งออกเป็นสองช่วงคือเวลาปกติ ต้นไม่มีผล รดน้ำเพียงสัปดาห์ละ 3-4 ครั้งก็เพียงพอ เมื่อมะม่วงหาว มะนาวโห่เริ่มออกผลให้เปลี่ยนมารดน้ำทุกวันอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ผลของเขาอิ่มน้ำ เต่งตึง น่าทานมากยิ่งขึ้น เพิ่มเติมคือใส่ปุ๋ยอินทรีย์บำรุงดินเพิ่มเติมปีละ 1 ครั้งก็ดีเช่นกัน 

และนี่ก็คือเกร็ดความรู้เกี่ยวกับพืชมหัศจรรย์ในตำนานอย่าง “มะม่วงหาว มะนาวโห่” ที่เรารวบรวมมาให้เพื่อน ๆ ได้ศึกษาเรียนรู้ ก็นับว่าเป็นพืชที่มีประโยชน์ครบครันรอบด้าน ทั้งเป็นไม้ประดับตกแต่งบ้าน ไม้มงคล ผลไม้แสนอร่อย พร้อมสรรพคุณทางยาอันน่าสนใจ ใครอยากปลูกบอกเลยว่าทั้งหมดนี้คือสิ่งที่คุณต้องรู้เอาไว้ รับรองเป็นประโยชน์แน่นอน หวังว่าจะชอบกันนะคะ 

ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ เกี่ยวกับต้นไม้ได้ที่ Plantlover.net