เสม็ดแดง เป็นต้นไม้ที่คนไทยเรารู้จักกันมาอย่างช้านาน โดยเฉพาะแถบชนบทที่นิยมเก็บยอดสีแดงของเขามากินเป็นผักเครื่องเคียง ทานคู่ส้มตำ ลาบ ก้อย แถมปัจจุบันยังเป็นที่ต้องการของตลาด เพราะฟอร์มอันสวยสดงดงามของเขาถูกใจสายแต่งบ้าน รีสอร์ท คาเฟ่ ต้นใหญ่ขายได้ราคากว่าที่คิดแน่นอน หากคุณกำลังสนใจ เราไปทำความรู้จักกับเข้าต้นนี้ให้มากยิ่งขึ้นกันเลยดีกว่า!!
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่
รู้จักกับเสม็ดแดง ต้นไม้ปลูกหน้าบ้าน ฟอร์มสวย พันธุ์ไทยแท้
ชื่อวิทยาศาสตร์(ทางการ) : Syzygium gratum (Wight) S.N.Mitra var. gratum
ชื่อวงศ์ : Myrtaceae (วงศ์ชมพู่)
ชื่อสามัญ : Shore eugenia
ชื่อภาษาไทยอื่น ๆ : ผักเม็ก (ปราจีนบุรี), เสม็ดเขา (ตราด), ไคร้เม็ด (เชียงใหม่), เม็ดชุน (นครศรีธรรมราช) เป็นต้น
เสม็ดแดง จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ที่อาจมีความสูงมากถึง 10 – 15 เมตรหากโตเต็มวัย ทว่าทั่วไปที่เราเห็นกันก็มักจะสูงที่สุดอยู่ราว ๆ 7 เมตรโดยมาตรฐาน คนไทยรู้จักกันดีเนื่องจากเป็นพันธุ์ไม้ท้องถิ่นที่พบเจอได้ทั่วไปตามบ้านเรา รวมถึงในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างเช่น พม่า ลาว เวียดนาม กัมพูชา มาเลเซีย ไปจนถึงเกาะบอร์เนียวเลยล่ะ นอกจากฟอร์มสวยงามเหมาะสำหรับปลูกประดับตามสวนแล้ว ยังเป็นพืชสมุนไพรพื้นบ้าน ประโยชน์มากมายเกินคาดเดาอีกต่างหาก
ความเชื่อ
และด้วยความที่เป็นไม้พื้นเมืองบ้านเรา เสม็ดแดงก็ย่อมมาพร้อมกับความเชื่อมากมาย ซึ่งคนไทยเชื่อกันว่า เขาคือไม้มงคลอันเป็นที่สิงสถิตของรุกขเทวดา ผู้ใดจะกระทำล่วงเกินหรือลบหลู่ไม่ได้ และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในต้นไม้ก็จะช่วยคุ้มครองปกปักรักษาคนในบ้านให้อยู่รอดปลอดภัย มีความสงบสุข ร่มเย็นราวกับอยู่ใต้ร่มไม้ใหญ่
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลำต้น : อย่างที่เพื่อน ๆ ได้ทราบกันไปแล้วว่า เจ้าเสม็ดต้นนี้คือไม้ยืนต้น ซึ่งค่อนข้างสูงโปร่ง เรือนพุ่มกลมแผ่ขยายอาณาเขต 6 – 15 เมตรกันเลยทีเดียว โดดเด่นด้วยลำต้นที่แยกตัวออกจากกันตั้งแต่โคนต้น จึงดูเหมือนกับไม้ใหญ่ที่แตกกอออกไป ผิวเปลือกของเขามีสีน้ำตาลแดงซ้อนกันเป็นชั้น แตกสะเก็ด ส่วนกิ่งอ่อนเป็นรูปสี่เหลี่ยม
ใบ : เสม็ดเป็นพืชใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงคู่ตรงข้ามกันประมาณ 2 – 4 คู่ ลักษณะใบย่อยรูปหอก ปลายและโคนใบแหลม ใบอ่อนจะออกที่บริเวณปลายกิ่ง มีสีน้ำตาลอมแดง หรืออมชมพู ลักษณะเป็นยอดอ่อน นิยมเด็ดไปทานแบบผักกินยอด ส่วนใบแก่ออกสีเขียวเป็นมัน ใบแข็งเล็กน้อย
ดอก : ส่วนดอกเสม็ดจะออกเป็นช่อกระจุกที่บริเวณปลายกิ่งหรือซอกใบ ดอกย่อยไร้ก้าน มีฐานรองดอกรูปถ้วย ปากแคบ มีพร้อม 5 กลีบดอก มักบานพร้อมกันทั่วทั้งต้นตั้งแต่เดือนมีนาคม – เมษายน
ผล : ผลของเขาจะออกมาให้เห็นหลังจากดอกร่วงโรยหรือประมาณเดือนพฤษภาคม – มิถุนายน โดยจะออกมาแบบเป็นพวงมีลักษณะผลทรงกลมขนาดเล็กจิ๋ว 8-12 มิลลิเมตร สีขาวไปจนถึงขาวขุ่น มีเนื้อด้านในเมล็ด เมื่อสุกแล้วสามารถรับประทานได้ รสชาติหวาน
ประโยชน์
นอกจากจะปลูกเสม็ดแดงเอาไว้เพื่อเป็นไม้ประดับแต่งสวนสวยงามแล้ว เขาก็ยังให้ร่มเงาค่อนข้างดี เนื่องจากเป็นพืชที่ใบหนาแน่น ไม่ผลัดใบ โดดเด่นในเรื่องสรรพคุณทางยา เป็นสมุนไพรที่สามารถนำยอดอ่อนสีแดงมาทานเป็นผักแกล้มอาหารได้ ทั้งอาหารไทยและอาหารเวียดนาม ช่วยแก้โรคบิดได้เป็นอย่างดี หรือหากนำใบสดมาตำแล้วพอกก็จะช่วยแก้ปวดเมื่อยให้ทุเลาลง
การขยายพันธุ์
สำหรับการขยายพันธุ์เจ้าต้นนี้ก็สามารถทำได้เฉกเช่นเดียวกันกับต้นไม้ใหญ่ปกติทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นการตอนกิ่งหรือเพาะเมล็ด แต่ส่วนใหญ่ก็มักจะใช้วิธีการเพาะเมล็ดเสียมากกว่า เนื่องจากทำได้ง่าย ไม่ยุ่งยากเท่ากับการตอนกิ่ง แถมยังให้ผลลัพธ์ต้นเกิดใหม่ที่แข็งแรงมั่นคงอีกด้วย ถ้าพร้อมแล้วเราไปรู้จักกับการเพาะเมล็ดเสม็ดแดงกันเลยดีกว่า
อุปกรณ์ที่ต้องใช้
1.ผลสุกเสม็ดแดง
2.ขุยมะพร้าว
3.ภาชนะอย่างเช่นกะละมังหรือกล่องลัง
4.ถุงพลาสติกขนาดใหญ่ สำหรับควบแน่น
ขั้นตอนวิธีการเพาะเมล็ด
1.ให้เราทำการนำเมล็ดสุกที่เก็บมาจากต้นไปวางทิ้งไว้ 2 – 3 วันให้เนื้อผลเปื่อยก่อน
2.ใช้มือขยำเนื้อ แยกเมล็ดออกมาผึ่งลมจนแห้ง
3.นำเมล็ดเสม็ดแดงแช่น้ำทิ้งไว้เพียง 1 – 2 ชั่วโมง
4.นำขุยมะพร้าวที่แช่น้ำทิ้งไว้ 1 คืนมาใส่ลงในกล่องความหนาประมาณ 10 เซนติเมตรจากก้นกล่อง
5.จากนั้นนำเมล็ดเสม็ดโรยลงบนขุยมะพร้าว แล้วใช้ขุยมะพร้าวกลบหน้าอีกทีหนึ่ง ใช้มือกดลงไปเล็กน้อยเพื่อเพิ่มความแน่น แต่ไม่ต้องออกแรงมาก
6.นำถุงพลาสติกมาครอบเอาไว้เพื่อควบแน่น เมื่อเมล็ดงอกเกิดเป็นต้นกล้าแล้วค่อยย้ายไปอนุบาลต่ออีก 1 เดือนก่อนปลูกจริง
การดูแล
เสม็ดแดงเรียกได้ว่าเป็นต้นไม้แต่งสวนที่ดูแลง่าย ไม่ยุ่งยาก แต่ขอให้ปลุกในพื้นที่โคกและดินระบายน้ำดีหน่อย หาพื้นที่ให้ต้นไม้โดนแดดตลอดทั้งวันหรืออย่างน้อย 4 – 6 ชั่วโมงต่อวัน และรดน้ำวันละ 1 ครั้งช่วงเช้าก็เพียงพอแล้วล่ะ อาจจะเสริมปุ๋ยคอกให้ในทุก ๆ เดือนก็ได้นะ
และทั้งหมดนี้ก็คือเรื่องราวเกี่ยวกับเสม็ดแดง ไม้ประดับราคาแพงกว่าที่คุณคิด ยิ่งต้นใหญ่ ฟอร์มสวย ราคาอาจถึง 50,000 บาท หากนำไปทำบอนไซก็จะยิ่งเพิ่มความแพงเข้าไปใหญ่ เพื่อน ๆ คนไหนสนใจอย่าลืมศึกษาข้อมูลให้ดีกันก่อนนะคะ
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ เกี่ยวกับต้นไม้และพืชผักได้ที่ Plantlover.net
