เมื่อได้ยินชื่อของ “ชบาเมเปิ้ล” เพื่อน ๆ ก็คงนึกว่าเขาอาจเป็นต้นชบาชนิดหนึ่ง แต่แท้จริงแล้วชบาก็เป็นเพียงชื่อเรียกที่มาจากดอก รูปร่างหน้าตาของเจ้าต้นไม้นี้แปลกตา ราวกับว่าเราผสมข้ามสายพันธุ์ระหว่างชบา กระเจี๊ยบ และต้นเมเปิ้ล แล้วสรุปว่ามันคือต้นอะไรกันแน่ วันนี้ตาม Plantlover.net มาหาคำตอบไปพร้อม ๆ กันได้เลยค่ะ ใครอยากปลูกต้องรู้นะ!!
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่
รู้จักกับ “ชบาเมเปิ้ล” ดอกไม้กินได้ ประโยชน์มากมายไม่ควรมองข้าม
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Hibiscus acetosella
ชื่อวงศ์ : Malvaceae
ชื่อสกุล : Hibiscus
ชื่อภาษาอังกฤษ : African rosemallow, Cranberry hibiscus
ชบาเมเปิ้ล มีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศในทวีปแอฟริกา และต่อมาได้กระจายไปในประเทศบราซิลและประเทศในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยจุดประสงค์หลัก ๆ ก็เพื่อนำมาเป็นอาหาร (แก่ทาสที่ถูกจับตัวมาในสมัยก่อน) กินแบบผัดสด ดังนั้นเจ้าต้นไม้ชนิดนี้จึงถูกจัดให้อยู่ในฝั่งของผักสวนครัวเสียมากกว่าไม้ประดับ เน้นการนำมากินเป็นผักสดหรือทำชา แต่ถ้าอยากปลูกเอาไว้ตกแต่งเพื่อความสวยงามหรือดูเล่นก็ได้เช่นกัน
ส่วนที่คนไทยเรียกชื่อเขาว่า “ชบา” ก็มาจากดอก ซึ่งมีความคล้ายคลึงกับดอกชบา แต่ดันมีใบคล้ายกับต้นเมเปิ้ล ทว่าเป็นพืชตระกูลเดียวกับกระเจี๊ยบแดงเสียอย่างนั้น
ลักษณะทางพฤกษาศาสตร์
ลำต้น : อย่างที่ได้ทราบกันไปแล้วว่า เจ้าต้นไม้สวยงามชนิดนี้มีลักษณะเป็นพุ่ม ทั้งต้น กิ่ง ก้านของเขาจะมีผิวสีแดงทั้งหมด ลำต้นเรียบ ไม่ขรุขระ ความสูงราว ๆ 1-2 เมตรโดยประมาณ
ใบ : นอกจากดอก สิ่งที่เป็นไฮไลท์สำคัญของเขาก็คือใบ ซึ่งมีความโดดเด่นอย่างมาก ลักษณะเป็นใบเดี่ยว เว้าลึก 4 แฉก คล้ายรูปมือ ออกมาจากก้านยาว เหมือนใบของต้นเมเปิ้ล หน้าใบสีแดงก่ำอมเขียว
ดอก : ดอกสีแดงของเขาสามารถออกได้ทั้งแบบดอกเดี่ยวและดอกคู่ตามซอกใบ ลักษณะโคนดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ค่อย ๆ แยกออกจากกันเป็น 5 กลีบดอกสีแดงก่ำ กลางดอกสีม่วงเข้ม ก้านเกสรเชื่อมติดกันเป็นหลอด มีเกสรตัวผู้เป็นจำนวนมาก และมีเกสรตัวเมียสีแดงล้อมรอบ เจ้าดอกนี้จะบานในช่วงเช้า และออกตลอดทั้งปี แต่จะสวยงามและออกดอกมากเป็นพิเศษในช่วงหน้าหนาว
ผล : ผลของเขามีลักษณะคล้ายกับผลของกระเจี๊ยบแดงอย่างแยกได้ยาก ลักษณะกลม มียอดแหลม และมีกลีบเลี้ยงหุ้มผลเอาไว้ ส่วนด้านในเต็มไปด้วยเมล็ด
ประโยชน์
นอกจากภายนอกของเขาจะเป็นต้นไม้เพื่อความสวยงามแล้ว ชบาเมเปิ้ลก็ยังมาพร้อมประโยชน์มากมาย ดังต่อไปนี้
– ดอกสด สามารถนำมาทำแยมได้ หรือชงเป็นชาคล้ายกับน้ำกระเจี๊ยบ
– ใบสด มีรสเปรี้ยว สามารถนำมาทานเป็นผักสลัดได้ หรือจะเป็นผักสดจิ้มน้ำพริกแบบไทย ๆ ก็เก๋ หากนำใบสดของเขามาตำ และเติมน้ำลงไป จากนั้นกรองกากทิ้ง เหลือเพียงน้ำนำมาสระผมก็ช่วยให้ผมดกดำเงางามจรดปลาย
– ใบแห้ง มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ สามารถนำมาชงดื่มเป็นชาสมุนไพรได้ รสชาติอมเปรี้ยวเล็กน้อย
– เปลือกต้น หากนำเปลือกมาผสมกับแอลกอฮอล์ในอัตราส่วน 1:3 แล้วทิ้งไว้เป็นเวลาหนึ่งวัน จะช่วยรักษาโรคผิวหนังและฮ่องกงฟุตได้อย่างดี
นอกเหนือจากนี้ก็ยังช่วยในเรื่องประจำเดือนมาไม่ปกติของผู้หญิง ซึ่งมีด้วยกันหลายสูตรมาก ๆ ทั้งใช้ดอกชบาบดผสมน้ำมะนาวแล้วทานยามท้องว่าง ผสมนม หรือใช้กลีบดอกล้วนผสมกับน้ำตาลอ้อยด้วยสัดส่วนเท่ากัน จากนั้นนำไปตากแดดทิ้งไว้ประมาณ 20 วัน จนละลายเข้าเป็นเนื้อเดียวกันแล้วนำมาทานวันละ 2 ช้อนชาก็ช่วยบำรุงประจำเดือน แต่ไม่แนะนำสำหรับคนเป็นเบาหวานสักเท่าไร
การขยายพันธุ์ / ปลูก / ดูแล
สำหรับการขยายพันธุ์สามารถทำได้ 2 วิธีหลัก ๆ ทั้งการเพาะเมล็ดซึ่งอาจใช้เวลานานหน่อย หรือจะปักชำกิ่งก็ได้เช่นกัน และต่อไปนี้คือวิธีปักชำกิ่งที่เพื่อน ๆ สามารถนำไปทำตามกันได้
ขั้นตอนแรกคือการคัดสรรกิ่งคุณภาพดี หนา แข็งแรงและตัดออกมา จากนั้นลิดกิ่งเล็ก ๆ ออกจนเหลือเพียงกิ่งหลัก นำกิ่งที่ได้มาตัดเป็นท่อนความยาว 2-3 นิ้วและปักลงดินในแนวทแยง เคล็ดลับที่ทำให้อัตราการงอกรากสูงขึ้นก็คือ ปักลงดินโดยให้หูใบตั้งขึ้น ควรหมั่นรดน้ำอย่าให้ดินแห้ง
การปลูกชบาเมเปิ้ล ควรปลูกเขาเอาไว้ในพื้นที่โล่งแจ้ง เนื่องจากเป็นต้นไม้ที่ชื่นชอบแสงแดดตลอดทั้งวัน จะเป็นกลางสวนหรือริมรั้วบ้านก็ได้ เขาเป็นพืชต้องการน้ำมาก อาจให้น้ำสักวันละ 1-2 ครั้งทั้งเช้าและเย็น ระวังอย่าให้ดินแฉะเกินไปเพราะปัญหาที่จะตามมาภายหลังคืออาการ “รากเน่า” และเมื่อใบเขาร่วงหล่นช่วงฤดูฝนจะต้องระวังโรคเพลี้ยแป้งเป็นพิเศษ ทั้งนี้การดูแลเขาให้เป็นต้นไม้สวยงามขึ้นอยู่กับความต้องการว่า เราจะตัดแต่งกิ่งอย่างไร
และนี่ก็คือข้อมูลเกี่ยวกับ “ชบาเมเปิ้ล” ที่เราได้ทำการรวบรวมมาฝากเพื่อน ๆ เป็นอย่างไรบ้างคะ น่าจะทราบแล้วใช่ไหมว่าเจ้าไม้ดอกนี้มีประโยชน์อย่างไร บอกเลยว่าการปลูกและดูแลไม่ยุ่งยากอย่างที่คิด สำหรับใครที่ต้องการปลูกเจ้าเอาไว้ดูเล่นเพื่อความสวยงาม อย่าลืมนำเกร็ดความรู้เหล่านี้ไปปรับใช้ บอกเลยว่าต้นไม้ของคุณจะเติบโตอย่างมีคุณภาพตามใจต้องการแน่นอน
