หากคุณกำลังตามหาไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ออกดอกสีขาวอมชมพูดกเต็มกิ่ง ฟอร์มสวยแปลก “แคฝรั่ง” ก็น่าจะเป็นหนึ่งในพันธุ์ไม้อันควรค่าแก่การเก็บไปพิจารณา ด้วยรูปร่างหนาตาเหมาะแก่การเป็นไม้ประดับ ดอกทานได้ รสชาติดี เก็บขายสร้างกำไรงาม ปลูกติดบ้านไว้สร้างประโยชน์ได้แน่นอน ส่วนจะดูแลยาก หรือง่าย เราไปทำความรู้จักกับอุปนิสัยของเจ้าต้นนี้พร้อมกันเลยดีกว่า
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่
รู้จักแคฝรั่ง ต้นไม้ริมรั้ว ดอกกินได้ ปลูกไว้มากประโยชน์
แคฝรั่ง จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีถิ่นกำเนิดมาจากแถบเขตร้อนของทวีปอเมริกา อย่างเช่น ประเทศเม็กซิโก, โคลัมเบีย, เวเนซุเอลา และอื่น ๆ ก่อนกระจายตัวไปยังประเทศแถบอื่น เจ้าต้นนี้ถูกนำเข้ามาในประเทศไทยเพื่อเป็นไม้ประดับ เนื่องจากดอกสวย ฟอร์มต้นแปลกตา สีสันน่าสนใจ ต่อมาก็ได้พบว่า เป็นต้นไม้ที่มีประโยชน์หลายด้าน จึงถูกใช้สอยด้านอื่นมากขึ้น โดยเฉพาะการประกอบอาหาร
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Gliricidia sepium
ชื่อวงศ์ : Papilionaceae (วงศ์ถั่ว)
ชื่อสามัญ : Mother of Cocoa, Quick Stick Tree หรือ Madre de Cacao (ภาษาสเปน)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้นที่อาจมีความสูงตั้งแต่ 5-15 เมตรโดยประมาณ ลำต้นตรง แตกกิ่งชูตั้งขึ้น ผิวเปลือกสีเทาอ่อน เมื่อแก่แล้วแตกร่องตามแนวยาว
ใบ : เป็นไม้ผลัดใบเมื่อเข้าสู่ฤดูหนาว ประมาณเดือนตุลาคม-ธันวาคมของทุกปี มีใบประกอบแบบขนนกออกตามกิ่ง เป็นคู่ตรงข้ามกัน แตกแขนงใบ แต่ละช่อใบประกอบไปด้วยใบย่อย 6-10 ใบ เนื้อใบหนา สีเขียวเข้ม หลังใบสีเขียวนวล ปกคลุมด้วยขนนุ่ม โคนใบทู่ ปลายใบแหลม
ดอก : ออกดอกแบบเป็นช่อที่บริเวณปลายกิ่ง หรือตาดอกตามกิ่งและลำต้น ลักษณะดอกรูปร่างคล้ายผีเสื้อ พวงช่อคล้ายดอกโสน เป็นไม้ยืนต้นดอกสีขาว-ชมพู เบ่งบานตั้งแต่ช่วงเดือนมกราคม-พฤษภาคมของทุกปี หลังจากผลัดใบ
ผล : ออกผลเป็นฝักแบน ปลายแหลม ฝักอ่อนสีเขียว เริ่มแก่และเป็นสีดำก่อนแตกออกประมาณช่วงเดือนสิงหาคม-ตุลาคม เมล็ดด้านในรูปไข่แบน ๆ มีสีดำสามารถนำไปขยายพันธุ์ได้
ประโยชน์
เดิมทีแคฝรั่ง ถือเป็นวัชพืชในประเทศต้นกำเนิดบางแห่ง ซึ่งเกษตรกรนำไปใช้ประโยชน์โดยการปลูกควบคู่ไปกับต้นโกโก้เพื่อเป็นไม้พี่เลี้ยง จึงเป็นที่มาของชื่อสามัญ “Mother of Cocoa” เนื่องจากเขาเป็นพืชในตระกูลถั่ว มีคุณสมบัติในการสร้างกระบวนการตรึงไนโตรเจนในอากาศ (Nitrogen Fixation) เพิ่มไนโตรเจนให้แก่ดิน แถมความสูงของต้นไม้ยังช่วยบังแดดและลมให้แก่โกโก้อีกด้วย
สำหรับคนไทย หากกล่าวถึง “ดอกแค” ส่วนใหญ่ก็มักจะนึกถึงอาหาร และแคฝรั่งเองก็เป็นดอกไม้กินได้เช่นกัน รสชาติหวาน ติดมันเล็กน้อย ไม่ขม นำไปผัดน้ำมันหอยทานกับข้าวสวยร้อน ๆ คืออร่อยติดใจ ปลูกหลายต้นเก็บขายสร้างกำไรเล็กน้อยพอเป็นค่าขนม
การขยายพันธุ์
แคฝรั่ง ขยายพันธุ์ได้หลากหลายวิธี ทั้งเพาะเมล็ด ตอนกิ่ง ตลอดไปจนถึงวิธีการปักชำซึ่งค่อนข้างง่าย เหมาะสำหรับมือใหม่ ให้ผลผลิตเร็ว และถ้าหากคุณอยากลองเพิ่มจำนวนประชากรไม้ยืนต้นดอกสวยชนิดนี้ด้วยสองมือของตนเอง ก็สามารถทำตามขั้นตอนต่อไปนี้ได้เลย
อุปกรณ์ที่ต้องใช้
– กรรไกรตัดกิ่ง
– แคฝรั่งต้นแม่
– ฮอร์โมนเร่งราก
– ดินปลูก
– ขี้เถ้า หรือแกลบ (ตามความสะดวก)
– ถุงพลาสติกขนาดใหญ่ สำหรับอบต้นไม้
– ถุงเพาะชำ
ขั้นตอนวิธีการปักชำกิ่งต้นแค
1. เลือกกิ่งแคฝรั่งจากต้นแม่ที่สมบูรณ์ ทั้งนี้ต้องเป็นกิ่งที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป
2. สามารถตัดออกมาทั้งกิ่งได้เลย แล้วแบ่งเป็นท่อนย่อย ความยาวท่อนละประมาณ 15 เซนติเมตร
3. เลือกตัดท่อนที่บริเวณใต้ข้อเท่านั้น
4. จากนั้นนำไปแช่ฮอร์โมนเร่งรากทิ้งไว้ประมาณ 1-2 ชั่วโมง หรือจะใช้สูตรบ้าน ๆ เครื่องดื่มชูกำลัง นมเปรี้ยว ผงชูรส กะปิ นำมาผสมกันเพื่อทำน้ำยาเร่งรากก็ใช้ได้เช่นกัน
5. ระหว่างรอผสมดินปลูกเข้ากับแกลบแล้วบรรจุลงถุงเพาะชำ รดน้ำตามเล็กน้อย
6. นำกิ่งแม่พันธุ์มาปักลงในดินสำหรับเพาะปลูก รดน้ำให้ดินชุ่มชื้น
7. จากนั้นวางถุงเพาะชำที่ปักชำกิ่งเสร็จเรียบร้อยลงไปในถุงพลาสติกขนาดใหญ่
8. ปิดปากถุงให้แน่น เพื่อเก็บรักษาความชุ่มชื้น จะทำให้เราไม่ต้องหมั่นรดน้ำ
9. จากนั้นวางต้นไม้เอาไว้ในบริเวณที่แสงส่องถึง เพื่อให้เกิดกระบวนการงอกราก เมื่อเริ่มผลิใบออกมาค่อยคลายถุงออก แล้วเลี้ยงดูตามปกติไปสักพัก จนกว่าระบบรากจะแข็งแรง
การปลูก/ดูแล
พื้นที่ : เน้นโล่งแจ้ง มีแสงแดดส่องถึงตลอดทั้งวันเพียงพอ หรืออย่างน้อย 4-6 ชั่วโมงต่อวัน
ดิน : สามารถเติบโตได้ในดินทุกประเภททั้งดินร่วน ดินเหนียว ดินภูเขาไฟ ดินหินปูน
น้ำ : ค่อนข้างทนแล้งได้ดี สามารถให้น้ำเพียงสัปดาห์ละ 3-5 ครั้งได้เลย โดยเฉพาะเมื่อต้นไม่ทิ้งใบแล้ว รดน้ำเพียงสัปดาห์ละ 1 ครั้งก็เพียงพอให้เขาออกดอกดกมากยิ่งขึ้น
สรุป
และทั้งหมดนี้ก็คือเรื่องราวเกี่ยวกับ “แคฝรั่ง” พืชมากประโยชน์ ไม้ยืนต้น ดอกกินได้ที่คุณทั้งหลายกำลังสนใจ เมื่อมองโดยภาพรวมแล้วก็ถือว่าเหมาะสำหรับบ้านสวน หรือคนที่มีสวนอยู่หน้าบ้าน ต้องการไม้ประดับฟอร์มแปลกตา ออกดอกเพื่อบ่งบอกฤดูกาล แต่ไม่มีเวลาเอาใจใส่ต้นไม้มากนัก อย่างไรก็ตามเพื่อน ๆ สามารถนำข้อมูลการขยายพันธุ์และการดูแลข้างต้น ไปประยุกต์ใช้กันได้เลยนะคะ
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ เกี่ยวกับต้นไม้และพืชผักได้ที่ Plantlover.net
