“ต้นมะเกลือ” สมุนไพรโบราณมากประโยชน์ ที่ไม่ควรมองข้าม!! 

หากกล่าวถึงมะเกลือ เชื่อว่าน่าจะมีใครเคยเห็นเจ้าลูกกลม ๆ ผ่านหูผ่านตากันมาบ้าง สำหรับ “ต้นมะเกลือ” นั้นมีประโยชน์มากมาย เป็นสมุนไพรโบราณที่ปัจจุบันเราอาจจะไม่ค่อยได้เห็นกันสักเท่าไร ถ้าวันนี้คุณกำลังตามหาข้อมูลเกี่ยวกับเจ้าต้นไม้ดังกล่าวอยู่ เราจะพาไปทำความรู้จักกับมะเกลือให้มากยิ่งขึ้น ทั้งวิธีการปลูก ดูแล สารพัดเรื่องราว และต่อไปนี้เป็นสิ่งที่คุณต้องเข้าใจ!! 

ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่

ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ต้นไม้ราคาแพง

รู้จักกับ “ต้นมะเกลือ” ไม้มงคลมีประโยชน์ มีอะไรมากกว่าที่คุณคิด!! 

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Diospyros mollis Griff. 

ชื่อภาษาอังกฤษ : Ebony tree 

ชื่อวงศ์ : Ebenaceae (วงศ์มะพลับ)

ชื่ออื่น ๆ : มักเกลือ หมักเกลือ มะเกลือ (ตราด), เกลือ (ภาคใต้), มะเกือ มะเกีย (ภาคเหนือ), ผีเผา ผีผา (ฉาน-ภาคเหนือ) 

ต้นมะเกลือ จัดเป็นไม้ยืนต้นน่าปลูกขนาดใหญ่ มีความสูงตั้งแต่ 10-30 เมตรโดยประมาณ เขามีถิ่นกำเนิดมาจากทางเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อย่างประเทศไทยรวมไปถึงเมียนมาร์ เจ้าต้นนี้จะเติบโตค่อนข้างช้า จัดเป็นไม้หายากที่ปัจจุบันเราไม่สามารถพบได้ตามป่าทั่วไป แม้จะเคยมีจำนวนมากในอดีตก็ตาม พบได้มากที่สุดในจังหวัดลพบุรี ราชบุรี สระบุรี เป็นต้น 

ความเชื่อ 

มะเกลือ ความเชื่อหลัก ๆ จะอยู่ที่แก่นของเขา ยิ่งต้นมะเกลืออายุมากเท่าไร แก่นของเขาก็จะมีสีดำสนิทมากขึ้นเรื่อย ๆ และจะมีพุทธคุณช่วยเสริมพลังอำนาจ ในสมัยก่อนมักนิยมนำแก่นของต้นนี้ไปทำเป็นด้ามอาวุธเพื่อให้เกิดความอุ่นใจ นอกจากนี้เขายังเป็นต้นไม้ศักดิ์สิทธิ์ที่ช่วยขจัดปัดเป่าไม่ดีให้แก่ผู้ปลูกได้อีกด้วย 

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ 

ต้น : ก่อนอื่นต้องบอกเลยว่า ต้นมะเกลือนั้นเป็นไม้เรือนยอดพุ่ม ลำต้นสูงชะลูด บริเวณโคนต้นเป็นพูพอนลีบ ผิวเปลือกไม่เรียบ แตกเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ กระพี้สีขาว เปลือกในสีเหลือง เนื้อไม้ละเอียด มันเงา สวยงาม แก่นไม้เป็นสีดำสนิท ส่วนกิ่งอ่อนมีขนนุ่ม 

ใบ : สำหรับใบของเขาจะมาในรูปแบบใบเลี้ยงเดี่ยว รูปรี ออกเรียงสลับกัน ปลายใบสอบ โคนมน ผิวเกลี้ยง ไม่มันเงา มีขนปกคลุมทั้งใต้และบนใบ กว้างประมาณ 3.5-4 เซนติเมตรและยาว 9-10 เซนติเมตรโดยประมาณ 

ดอก : ต้นมะเกลือจะออกดอกเป็นช่อตามซอกใบ และออกดอกแบบแยกเพศต่างต้นกัน ดอกตัวผู้มีทั้งหมด 3 ดอกในหนึ่งช่อ และดอกตัวเมียเป็นดอกเดี่ยว มีสีเหลือง โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย แยกออกเป็นกลีบที่ปลาย 

ผล : ลูกมะเกลือ เรียกได้ว่าเป็นไฮไลท์เด็ดของเจ้าต้นนี้เลยล่ะ แน่นอนว่าเขาจะออกลูกเป็นพวง ลักษณะผลกลม ผิวเรียบ เกลี้ยง หากผลอ่อนจะมีสีเขียว แก่ขึ้นมาหน่อยเริ่มเป็นสีเหลือง และเมื่อสุกจะกลายเป็นสีดำ หากแก่แล้วผลจะแห้งสนิท ด้านในมีเมล็ดประมาณ 4-5 เมล็ด 

สรรพคุณทางยา

ในสมัยก่อนคนมักนิยมนำมะเกลือมาทำเป็นสมุนไพร ถ่ายพยาธิ ซึ่งเขาสามารถต่อสู้กับพยาธิได้หลากหลายชนิดมาก อาทิเช่น พยาธิตัวกลม, พยาธิตัวตืด, พยาธิเส้นด้าย, พยาธิปากขอ, พยาธิแส้ม้า และยังมีสรรพคุณด้านอื่น ๆ ต่อไปนี้ 

ราก : มีรสเบื่อเมา หากฝนกับน้ำข้าวจะช่วยแก้ลม แก้อาเจียน นอกจากนี้ยังแก้พิษตาซาง, ริดสีดวงทวาร, แก้กระษัย 

เปลือกต้น : แก้พิษ หากต้มน้ำอาบจะช่วยรักษาดีซ่าน, ขับเสมหะ, ตานซางขโมย, แก้กระษัย

ใบ : หากนำมาคั้นผสมกับสุรา ใช้ดื่มแก้อาการตกเลือดเมื่อคลอดบุตรในสมัยก่อน 

ผล : หากนำผลมะเกลือสุกมาบีบใส่ยาสระผม แล้วสระผมจะช่วยเรื่องการบำรุงและผมดกดำ เงางามมากยิ่งขึ้น รวมไปถึงผมมีสีดำขึ้นอีกด้วย 

การใช้มะเกลือทานเพื่อขับพยาธินั้นยังมีข้อควรระวังอีกมากมาย เนื่องจากเขามีสาร Diospyrol เป็นจำนวนมาก เมื่อได้รับเข้าไปในปริมาณเยอะก็อาจทำให้ร่างกายดูดซึมเข้าไป จนเรตินาเกิดอาการอักเสบ ซึ่งอาจทำให้การมองเห็นแย่ลง และในการทานลูกมะเกลือสุก ก็อาจทำให้ตาบอดได้เลย 

การขยายพันธุ์ 

การขยายพันธุ์มะเกลือสามารถทำได้โดยการเพาะเมล็ด หรือใช้วิธีการเพาะชำไม่ต่างจากต้นไม้ปกติทั่วไป ขั้นตอนนี้อาจใช้เวลาถึง 2 สัปดาห์กว่าเมล็ดจะงอกเงยขึ้นมา และต้องดูแลเจ้าต้นอ่อนเป็นอย่างดี หมั่นรดน้ำทุกวันจนกว่าจะครบ 6 เดือน จึงย้ายต้นกล้าไปปลูกลงในพื้นดินเป็นขั้นตอนถัดไป 

หากต้องการปลูกมะเกลือ แนะนำว่าต้องอยู่ในพื้นที่ที่มีแสงแดด ไม่ว่าจะแดดครึ่งวัน หรือแดดเต็มวันก็ตาม ควรเป็นที่โล่ง ไม่ค่อยมีต้นไม้อื่นมาบดบังสักเท่าไร ทั้งนี้จะปลูกเขาลงบนดินชนิดใดก็ได้ เนื่องจากสามารถเติบโตได้ดีในทุก ๆ สภาพ หลังจากพ้นระยะต้นกล้าให้ลดปริมาณของน้ำลงเป็นสัปดาห์ละ 3-4 ครั้งต่อสัปดาห์ อย่างสม่ำเสมอก็เพียงพอ อย่าให้แฉะจนเกินไป และสามารถใส่ปุ๋ยบำรุงดินได้ปีละ 1-2 ครั้ง ตามความเหมาะสม 

และนี่ก็คือข้อมูลเกี่ยวกับเจ้าต้นมะเกลือ ที่เราตั้งใจคัดสรร รวบรวมสิ่งที่เป็นประโยชน์มาฝากเพื่อน ๆ ทั้งความเชื่อ การปลูก การดูแลรักษา ก็น่าจะทราบกันแล้วว่ามะเกลือนั้นเหมาะสำหรับปลูกในสถานที่ไหน และไม่ว่าใครก็สามารถปลูกได้อย่างแน่นอน หวังว่าทั้งหมดนี้จะเป็นประโยชน์ต่อเพื่อน ๆ ทุกคนที่กำลังสนใจเกี่ยวกับเรื่องของสมุนไพรท้องถิ่น และต้นไม้มากประโยชน์ต้นนี้นะคะ 

ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ เกี่ยวกับต้นไม้ได้ที่ Plantlover.net