แพงพวย ไม้ดอกไม้ล้มลุกที่ปลูกง่ายได้ประโยชน์ล้นเหลือ

แพงพวยไม้ล้มลุกที่ดอกมีสีสันสวยงาม พบได้ง่ายมากตามข้างทาง ริมทางเท้าหรือตามแนวถนน เจริญเติบโตได้ค่อนข้างง่ายแม้ในสภาพพื้นที่ที่ดินไม่สมบูรณ์มากนัก เหมาะมาก ๆ กับเมืองที่มีอากาศร้อนแบบเมืองไทย ทำให้เรามีดอกแพงพวยสวย ๆ ให้ชมกันตลอดทั้งปี อีกทั้งไม่ต้องการการดูแลที่ยุ่งยาก จึงทำให้หลายบ้านนิยมปลูกไว้เป็นไม้ประดับแนวรั้วและไม้ประดับสวน วันนี้ PlantLover จะพาทุกคนมาดูกันว่า ไม้ดอกไม้ล้มลุกชนิดนี้มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์อย่างไร ต้องปลูกหรือดูแลอย่างไรบ้าง

ความเป็นมาของต้นแพงพวย

เดิมที่เป็นพันธุ์ไม้พื้นเมืองของหมู่เกาะมาดากัสการ์ มีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลาง ในปัจจุบันพบขึ้นทั่วไปในประเทศที่มีอากาศร้อน โดยจัดเป็นไม้ล้มลุกเนื้ออ่อนพุ่มเตี้ย มีความสูงได้ประมาณ 25-120 ซม. เป็นพืชที่มีความทนทานต่อการเปลี่ยนแปลงของดินฟ้าอากาศ โดยเฉพาะทางแถบชายทะเลพืชชนิดนี้จะขึ้นได้งอกงามดีเป็นพิเศษ

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

1. ชื่อวิทยาศาสตร์  Catharanthus roseus (L.) G.Don.

2. วงศ์ Apocynaceae

3. ประเภท ไม้ดอกอายุหลายปี

4. ความสูง 30 – 60 เซนติเมตร ไม้ล้มลุกมีทั้งชนิดพุ่มและชนิดเลื้อย

5. ใบเป็นรูปไข่แกมรูปขอบขนาน ปลายใบมน มีติ่งแหลม โคนใบสอบ ใบสีเขียวเข้มเป็นมัน เส้นกลางใบสีเขียวอ่อน

6. ดอกออกเป็นช่อกระจุกที่ซอกใบ 1-3 ดอก เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 3-5 เซนติเมตร ดอกรูปหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ กลีบดอกมีสีขาว ชมพูอ่อน-เข้ม ม่วง และแดง บางพันธุ์กลางดอกมีสีต่าง ๆ

7. ผลเป็นฝักรูปกระบอกยาว ออกเป็นคู่ที่ซอกใบ เมื่อแก่มีสีน้ำตาลและแตกออก ภายในมีเมล็ดสีดำจำนวนมาก

8. ชอบดินร่วนปนทราย ระบายน้ำดี

9. ชอบแดดจัด ทนแล้ง

10. ต้องการน้ำและความชื้น ปานกลาง แต่ควรให้น้ำสม่ำเสมอ

11. ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดโดยกลบเมล็ดบาง ๆ เมล็ดจะงอกใน 7-15 วัน ย้ายปลูกเมื่ออายุ 25 – 30 วัน หลังเพาะ 2 – 3 เดือนจึงออกดอก

ควรปลูกไว้บริเวณใด

พื้นที่ที่ปลูกต้นแพงพวยควรเป็นบริเวณที่ไม่มีน้ำท่วมขังหรือควรเป็นดินร่วนปนทราย ปลูกในกระถางหรือลงดินก็ได้ แต่ต้องให้โดนแดดอย่างทั่วถึงและเพียงพอ ปลูกตามแนวรั้วจะสวยมาก ๆ

ไอเดียการปลูกและตกแต่งห้องให้สวยงาม

1. ปลูกเป็นไม้เลื้อยคลุมดิน ช่วยให้พื้นที่นั้นดูอุดมสมบูรณ์ มีดอกสีสันสวยงามปกคลุม

2. ปลูกเป็นไม้กระถางตกแต่งหน้าบ้านหรือในสวนหลังบ้าน

3. ปลูกเป็นไม้แขวน ห้อยประดับตามแนวระเบียงให้สวยงามสะดุดตาคนที่ผ่านไปมา

4. ปลูกเป็นไม้บังแนวรั้ว เปลี่ยนรั้วโล่ง ๆ ให้ดูมีชีวิตชีวามากขึ้น

ประโยชน์และสรรพคุณ

1. ใช้ต้นสด 60 กรัมนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้อาการปวดฟัน และเป็นยาขับปัสสาวะ

2. รากมีรสเอียน เป็นยาแก้บิด

3. รากและก้านสดนำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ปวด 

4. สกัดน้ำจากใบมารักษาโรคแมลงกัดต่อย ใช้เป็นยาถอนพิษต่าง ๆ